2.45
Hic ille iam vertetur orbis, cuius naturalem motum atque circuitum a primo discite adgnoscere. Id
enim est caput civilis prudentiae, in qua omnis haec
nostra versatur oratio, videre itinera flexusque rerum
publicarum, ut, cum sciatis, quo quaeque res inclinet,
retinere aut ante possitis occurrere. Nam rex ille,
de quo loquor, primum optimi regis caede maculatus
integra mente non erat, et cum metueret ipse poenam
sceleris sui summam, metui se volebat; deinde victoriis divitiisque subnixus exultabat insolentia neque
suos mores regere poterat neque suorum libidines.
2.46
Itaque cum maior eius filius Lucretiae, Tricipitini filiae,
Conlatini uxori, vim attulisset mulierque pudens et
nobilis ob illam iniuriam sese ipsa morte multavisset, tum vir ingenio et virtute praestans, L. Brutus, depulit a civibus suis iniustum illud durae servitutis iugum. Qui cum privatus esset, totam rem
publicam sustinuit primusque in hac civitate docuit
in conservanda civium libertate esse privatum neminem. Quo auctore et principe concitata civitas et hac
recenti querella Lucretiae patris ac propinquorum et recordatione superbiae Tarquinii multarumque iniuriarum et ipsius et filiorum exulem et
regem ipsum et liberos eius et gentem Tarquiniorum
esse iussit.
ch. 26
2.47
Videtisne igitur, ut de rege dominus extiterit uniusque vitio genus rei publicae ex bono in deterrumum
conversum sit? Hic est enim dominus populi, quem
Graeci tyrannum vocant; nam regem illum
volunt esse, qui consulit ut parens populo
-- -- conservatque eos, quibus est praepositus, quam optima in condicione vivendi, sane bonum, ut dixi, rei publicae genus, sed tamen inclinatum et quasi pronum ad perniciosissimum statum.
